Transcriptie Editie regio Zwolle 2021

00:00:00
Welkom namens provincie Overijssel en retail platform Overijssel op het retail café in Zwolle. Er is het afgelopen jaar veel gebeurd. Corona heeft een grote impact gehad. Het lijkt erop dat corona beter onder controle is en de maatregelen zijn wellicht in september niet meer nodig. Dan kunnen mogelijk de binnensteden weer volledig open. Tijd om vooruit te kijken. We staan hier boven op het dak van theater de Spiegel. Ik sta hier met Monique van Haaf gedeputeerde van de provincie Overijssel, en Hans Bakker de voorzitter van retail platform Overijssel. In september hebben we drie regionale retail cafés gehad. We zijn inmiddels driekwart jaar verder. Wat is eigenlijk sinds die vorige retail café’s gebeurd?

00:00:46
Nou ja, in de maatschappij is veel veranderd, hé door corona maar wat hebben we als provincie gedaan? Want dat is natuurlijk voor nu belangrijk. We hebben volop geinvesteerd in onze binnensteden en in de retailsector en dit is dan één van de uitvloeiselen daarvan, waarin we met elkaar ook gaan praten van wat is er nog meer nodig? Dus we zijn goed in verbinding met wat er nodig is, wat er veranderd is en hoe wij daar als provincie op kunnen inspelen. In januari zijn wij in ieder geval verder gegaan met onze grootschalige investering van nog weer eens 20,3 miljoen. Die komt zeer zeker ook in de binnensteden terecht en ook bij de retailsector dus het is van belang dat we afstemmen wat is nou nodig? Wat zien we als we een blik vooruit doen en hoe gaan we daar goed in samenwerken?

00:01:30
Kijk, Hans Bakker, voorzitter retail platform Overijssel. Kun je nog even toelichten wat retail platform Overijssel is?

00:01:37
Ja, heel kort, het retail platform is een samenwerkingsverband een platform waar Koninklijke horeca Nederland in zit, marketing oost in zit, Windesheim, Saxion. Ja, vastgoed komt er binnenkort ook aan tafel, omdat we het ook hebben over vastgoed ontwikkelingen natuurlijk in binnensteden. En we stemmen af en we proberen zoveel mogelijk maatregel te coordineren. En dat zo goed mogelijk te doen voor ondernemers, maar ook voor overheden en ook voor onderwijs.

00:02:03
Ja, de overheids retail aanpak. Acht instrumenten. Sinds september veel gebeurd, zijn ze aan de slag gegaan?

00:02:11
Ja, ze zijn zeker aan de slag gegaan. Ik vind een mooi voorbeeld het practicum online, waarin we een aantal kernen ondersteund hebben om meer online te gaan doen en meer samen te werken. En ik denk dat dat wel een succes is geweest en dat daardoor ondernemers elkaar gevonden hebben en ja, je moet het samen doen want alleen ga je het niet redden in deze wereld.

00:02:31
Kijk, nou goed, wat verwacht u van de avond Monique?

00:02:36
De vorige keer hebben we gezien dat retail café is echt wel een soort boost geven, hé inspiratie om elkaar weer op te zoeken en met nieuwe ideeën te komen. Dat verwacht ik van vanavond zeer zeker, want volgens mij is dat nodig. Daar wordt om gevraagd dat we naar vernieuwing kijken, naar andere vormen van samenwerking, andere partners daarbij kunnen betrekken. En we hebben goede thema’s goede gasten, goede sprekers en ik verwacht ook een publiek. Wat heel erg mee gaat doen.

00:03:01
Oké, Hans, wanneer ben je tevreden?

00:03:05
Als we meer nog aan de slag gaan. Gewoon niet stoppen, wacht niet. Het moment is nooit op tijd, dus ga aan de slag. De middelen liggen er. De samenwerking ligt er en als we dat met elkaar samen in kunnen vullen, samen met de provincie Overijssel en de ondernemers in het retail platform, dan denk ik dat we een een prima avond hebben, die ook weer een boost richting september geeft, want dan moet het ook echt gaan gebeuren.

00:03:30
Kijk nou, volgens mij wordt het een mooie avond. Ik ben vanavond uw gastheer, samen met Lieke Kiekenbosch. Lieke is al beneden in de zaal en introduceert de gasten. Ondertussen komen wij naar beneden. Ik zou zeggen: Lieke nou, als jij de gasten introduceert, dan komen wij eraan.

00:03:51
Yes, dat ga ik doen. En wat voor gasten hebben we vanavond? We gaan het hebben tijdens het retail café over waar we naartoe gaan met retail in de centrumgebieden daarvoor zitten aan tafel Rob Zuidema hij is directeur van de Zwolse theaters Odeon en de spiegel. En dat is extra mooi want zijn we nu. Marijke van Hees, voorzitter van de landelijke retail agenda en voormalig voorzitter van de raad van cultuur. Wendy Weijdema van marketing Oost en die zit ook in het retail platform Overijssel. Dan hebben we nog Tom Kikkert, hij is retail deskundige. Dan gaan we het ook nog hebben met Michiel de Groot over Kampen hij is namelijk voorzitter van de binnenstad ondernemers Kampen en Kampen gaan we het over hebben als voorbeeld van de Overijsselse retail aanpak. En ten derde gaan we het nog hebben over regionale samenwerking in de regio Zwolle en daarvoor zijn te gast René de Heer wethouder van Zwolle, Renilde Huizenga statenlid in Overijsel voor D66, Bram Harmsma wethouder Steenwijkerland en Aukje Grouwstra binnenstadsmanager van Zwolle. En dan hebben we ook nog Maarten Streefland in ons midden, hij is tekenaar. Maarten, welkom.

00:05:07
Hey.

00:05:07
Naast dat we een uitzending maken over nou wat we hier vanavond allemaal met elkaar bespreken wilden we ook graag iets tastbaars en iets waar je in één opslag kunt zien wat er allemaal is besproken vanavond, en daar ben jij goed in. Hoe ga je dat doen?

00:05:24
Nou, ik ga een inderdaad een getekend verslag maken van de avond. Dus ik luister wat er allemaal verteld wordt en ik probeer daar een beetje de essentie uit te pakken en dat schrijf ik mee en dat kleed ik aan met tekeningen. En dan is de bedoeling inderdaad dat op het einde, in één oog op slag te zien is wat de essentie is en waar we mee aan de slag kunnen gaan.

00:05:44
Super, ik ben heel benieuwd. We komen aan het einde van de avond bij je terug en dan gaan we nu beginnen met een betoog van Tom Kikkert. Tom komt erbij.

00:05:51
Ja, dank je wel.

00:05:53
Top dat je er bent. Je bent retail deskundigen. Waar ga je ons vanavond in meenemen?

00:05:59
Ik probeer een kijkje te geven in het brein van de consument. Die is natuurlijk heel belangrijk als je met oplossingen komt en het tweede wat ik wil laten zien is dat chaos heel vaak vervelend is, maar toch misschien ook wel een beetje nodig is om verandering te krijgen in die binnenstad.

00:06:13
Kijk, nou, ik ben heel erg benieuwd naar je verhaal. Mocht je nou thuis denken tijdens het verhaal van Tom, ik wil al iets zeggen. Ik wil iets vragen, ik heb ideeën. Dan kan je dat typen in mentimeter. Als het goed is staat nu in beeld hoe je daar komt, dus pak even een telefoon of een tweede scherm en dan kan je meedoen van achter je computer of waar je maar achter zit en dan Tom, is het woord nu aan jou.

00:06:38
Dank je wel en dan volgens mij zitten jullie daar, dus ik ga daar kijken. Mijn naam is dus Tom Kikkert, ik ben zeven jaar geleden niet begonnen in de retail. Het is voor mij allemaal een beetje begonnen in de bioscoop wereld. Een hele belangrijke vraag in de bioscoop wereld was: wat is de toekomst van een bioscoop als we straks onbeperkt films via Netflix kunnen kijken of via Amazon kunnen kijken? En de hele belangrijke vraag was voor mij: hoe kunnen we die fysieke plek weer relevant maken? Vanuit die bioscoop ben ik in de retail terechtgekomen bij intersport Nederland en daar was precies dezelfde vraag: gaan we volledig online kopen straks en gaan die binnensteden het moeilijk krijgen? Of heeft die fysieke binnenstad nog heel veel toegevoegde waarde en relevantie en daarin wil ik jullie meenemen vandaag omdat ik denk dat de toekomst over retail niet alleen over online gaat, maar ook nog steeds over de fysieke ruimte en hoe we daar gebruik van gaan maken. Ik heb het geluk gehad om twee jaar geleden daar een boek over te schrijven. Die komt nu in beeld te staan. Dat is duurzame businessmodellen en duurzaam in de zin van toekomstbestendig, eerlijk, verantwoord, maar ook vooral economie is nog steeds relevant, want als we over toekomst denken, denk ik dat we niet alleen moeten denken aan maatschappelijk, eerlijk en verantwoord, hé, want dat is een trend die we zien, maar het gaat ook nog steeds over een economie en over geld verdienen. En als bewijs dat ik daadwerkelijk in de bioscoop heb gewerkt, heb ik hier een fotootje van mezelf achter de bar. Ik ben dat mannetje wat netjes met de handen achter zijn rug staat te wachten tot de volgende gast binnenkwam. En wat ik in deze bioscoop geleerd heb, is dat je twee dingen kunt doen: proberen een ruimte te creëren waar je zoveel mogelijk verkoopt, maar je kunt ook een ruimte creëren waar mensen graag komen en wat langer blijven hangen. En voor mij is dat waar de fysieke binnenstad nog steeds over moet gaan. Aan de schermen op de achtergrond zie je dat het een wat oudere foto is, maar ik denk niet minder relevant en dat de boodschap nog steeds dezelfde is en een heel belangrijk thema vandaag is natuurlijk samenwerken. Ook daar doe ik veel aan, omdat ik het gewoon leuk vind om te doen. Ik geloof heel erg aan de kar trekken en gewoon organiseren. Zo had ik een paar jaar geleden de ambitie om het landelijk nieuws te halen door met de ondernemers iets te verzinnen dat de opkomst tijdens de verkiezing in Hoogeveen groter zou zijn dan in andere plaatsen. Ik heb dat toen opgezet en was ontzettend trots dat de NOS toen belde om er een artikeltje van te maken. Dus samenwerken is heel goed om dat heel erg organisatorisch te doen en op grote schaal. Maar ik geloof ook heel erg in kleine schaal dingen doen. En als we dan weer teruggaan naar de bioscoop, is dat eigenlijk hetzelfde ik heb van alles geprobeerd. House of Cards zie je op het scherm staan hier voor iedereen die Netflix heeft, die weet dat dat Netflix is en ik had ontzettend de ambitie om dat voor het eerst in de bioscoop te doen, om de wereld van Netflix en bioscoop met elkaar te verbinden, want ik dacht: die impact van Netflix kunnen we vergroten in de bioscoop en aan de rechterkant zie je de film quiz. Gaat ook over gezellige dingen doen en zorgen dat mensen de voordeur verlaten. Wat is de filosofie die d’r achter zit? En dat is voor mij al zeven jaar lang een onveranderde filosofie, dat is dat ieder mens twee systemen heeft voor het maken van beslissingen we hebben systeem één, die ziet u aan de linkerkant die is heel erg gebaseerd op emotie in intuitie dat systeem staat altijd aan, dus als je iemand voor het eerst ziet en wij zien hier heel veel mensen voor het eerst, dan zie je dat dat systeem altijd aanstaat omdat je probeert ergens direct een indruk van te krijgen of een gevoel van te krijgen. En aan de rechterkant zie je het rationele systeem, wat heel erg onderzoekend is en zich dingen afvraagt en verdiept, en wat wij in binnensteden denk ik, te veel hebben gedaan, is gestuurd op die rechterkant op dat rationele proces. Dus retailers hebben gestuurd op korting, op het grootste aanbod, op de meeste producten proberen te verkopen, en je ziet gewoon dat alles wat aan die rechterkant zit als het gaat over gemak, snelheid en efficiëntie, dat het internet dat eigenlijk veel beter kan en waarin ik geloof en dat is ook wat Daniël Kahneman al een hele tijd geleden zei. Als die rechterkant ons belangrijkste deel was geweest, had de binnenstand niet zoveel toekomst gehad, want het internet kan het leven veel gemakkelijker maken, efficiënter en toegankelijker maar ik denk dat we ook met z’n allen iets tijdens Corona hebben geleerd, namelijk dat er met het internet ook nog steeds iets mist. En we zitten nu in een theater, maar voor hetzelfde geld ga je naar de bioscoop toe of naar een winkel toe. Die linkerkant namelijk onze emotie en intuitie bepaalt 95% van onze beslissingen dat betekent dat als wij een connectie kunnen maken op basis van emotie en intuitie dat wij een veel diepere relatie aangaan dan wanneer we dat doen op basis van de rechterkant op basis van prijs en korting. En wat blijkt de beste plek om die connectie te maken op basis van emotie en intuitie? Dat blijkt nog altijd de fysieke ruimte te zijn. Sterker nog, als wij overtuigd zijn op basis van emotie en intuitie, dan gaat die rechterkant argumenten zoeken om die emotie te bevestigen. Dus als wij fan zijn van een theater, fan zijn van een bioscoop, fan zijn van een winkel, dan gaan wij zelf argumenten zoeken om die emotie te bevestigen. En dat brengt ons bij een heel ander vraagstuk, want als je de binnenstad indeelt aan die rechterkant kun je denken in hokjes, kun je denken in een winkel. kun je denken in retail, kun je denken in horeca, kun je denken in restaurant, kun je denken in theater. Maar als je mensen wilt raken op basis van emotie en intuitie aan die linkerkant dan is het heel raar om de wereld op te delen in hokjes van retail en restaurant, want dan gaat het over hun identiteit. Dan gaat het hebben over passie, dat gaat het hebben over vakmanschap. Dan mogen die kaders niet lijdend zijn voor de dingen die wij doen, en niet alleen dat, het vraagt ook een andere manier van organiseren, want er zijn namelijk twee methodes om te organiseren. Namelijk de twee woorden. Ja, die ontzettend belangrijk zijn en die ik hoop dat niemand meer vergeet, zijn de woorden quantum en newton. Je kunt de toekomst proberen te organiseren op een newton manier. Dat is namelijk het punt waar je nu staat en proberen te bedenken waar je over vijf jaar wilt staan en een plan maken van het punt waar je nu staat naar het plan punt waar je naartoe wilt. Maar wat we steeds meer zien, is dat die manier van denken steeds lastiger wordt. Ik mag hele grote merken en retailers helpen en wat je ziet is dat waar je vroeger een plan kon maken voor tien jaar, zie je dat het steeds lastiger wordt om die voorspelling te kunnen doen. Wat je eigenlijk wilt, is punt A is waar je nu staat, punt B is onbekend, maar wat we wel hebben is met z’n allen een leuk idee of een initiatief of een overtuiging, en dat is de manier van quantum denken. Dat is experimenteren, proberen, fouten maken en leren, en dat betekent dus dat je soms de zekere wereld om je heen een beetje los moet laten en jezelf een beetje in het diepe moet gooien. En aan het begin is het heel moeilijk om daar iedereen in mee te nemen, want wees nou eerlijk, wat is fijner presenteren? Een plan voor de komende tien jaar of een paar leuke ideeën waar je energie van krijgt. Maar bij de grote retailers en merken waar ik mag komen, is die quantum lijn steeds belangrijker geworden, namelijk: kunnen we drie, vier of vijf experimenten verzinnen die we gewoon eens gaan testen en proberen, want we komen in een tijd waarin experimenteren veel makkelijker is geworden dan onderzoeken. Dus, ga voor die quantum lijn en ga niet voor die newton lijn, dus probeer te voorkomen dat alles over plannen gaat, dat we alles vanaf de tekentafel proberen te verzinnen. Maar laten we gaan voor die quantum lijn van experimenteren en proberen. En ga dus ook verbinding aan, niet met mensen die per definitie naast je zitten in de winkelstraat maar ga een relatie aan met mensen die dezelfde energie hebben als jij hebt, en dat kan ineens een horecazaak zijn. Dat kan ineens het theater zijn, niet omdat ze hetzelfde verkopen, maar gewoon omdat ze dezelfde energie hebben en je energie krijgt van het feit dat je bij elkaar bent. En natuurlijk voel je dan af en toe dat het spannend wordt of dat het experimenterend is of dat het even onzeker is. Maar dat is geloof ik, wat we nodig hebben om de wereld een beetje verder te maken. Want als wij geen chaos creëren met alles wat we doen, gaat de chaos gecreëerd worden door de veranderingen waar we naar aan het kijken zijn en die op ons afkomen en het laatste waarmee ik wil afsluiten is denk ik, een minstens zo belangrijke boodschap, want als wij op die newton manier blijven kijken, blijven wij kijken in vaste systemen, systemen die gaan over winstgevendheid die gaan over kaders zoals retail, en ik denk dat juist die systeem blindheid die we hebben, waarin we denken in vaste structuren, doelen en methodes dat we die even los moeten laten, maar dat we vooral moeten handelen vanuit de sterke identiteit. En als we die identiteit centraal zetten, dan komt er een hele hoop creativiteit op gang. En toen was de vraag natuurlijk: hoe kun je dat het beste in beeld brengen? Kun je dat doen door middel van woorden of kun je dat doen door middel van een filmpje? En dat is eigenlijk het laatste punt wat ik wil doen, namelijk allerlei partijen in de wereld laten zien die bezig zijn met het quantum denken, die aan het experimenteren zijn, of het nu een muzikant is die een arena probeert tot kleur te brengen, of er nou theater mensen zijn, merken zijn of retailers zijn. Ik ga het filmpje instarten en dan spreekt de rest voor zich, denk ik, dank jullie wel in ieder geval.

00:17:40
Het eerste onderdeel waar we het vanavond over gaan hebben is natuurlijk de toekomst van retail. Waar gaan we naartoe met de retail en centrumgebieden. We hebben interessante gesprekspartners aan tafel. Welkom allemaal, Rob Zuidema u bent directeur van de Zwollse theaters Odeon, Odeon moet ik elke keer zeggen, en de spiegel. Wendy Weijdema marketing Oost, Marijke van Hees voorzitter van retail agenda en natuurlijk Tom, dank je wel voor je verhaal. Inspirerend, nou, fijn dat je bent aangeschoven en volgens mij genoeg stof om over door te praten. Mensen thuis, jullie kunnen in ieder geval nog jullie reactie geven op de mentimeter, menti.com en dan komen we daar straks nog op terug. Interessant verhaal, Tom en wij gingen het hebben over de toekomst. Waar gaan we naartoe? Maar eigenlijk weten we het niet, want anders dan zouden we een soort newton aanpakken hebben en dat willen we niet toch?

00:18:39
Nee, klopt, deels klopt dat, denk ik. Wat je kunt doen is het plan proberen op papier te zetten, maar misschien kun je ook wel deels faciliteren dus ik geloof niet dat je het plan op papier kunt zetten en daar dan naartoe kunt werken. Ik geloof wel dat je creativiteit kunt faciliteren en dat betekent dus eigenlijk systemen weghalen ruimte creëren voor creativiteit, structuren weghalen. Nou, ik noem voor de gein wel eens woorden als blurring en regelluwe zones gebruiken wij al heel lang in de retail, maar ik denk dat het heel belangrijk is om daar toch echt eens aan te beginnen, namelijk: ja, creativiteit ontstaat pas als mensen de ruimte hebben, dus heel belangrijk, denk ik.

00:19:13
Ja, Marijke van Hees, u bent voorzitter van de retail agenda. Jullie hebben een impactanalyse gemaakt. Wat gaat er gebeuren als Corona voorbij is? Ja, hoe sluit dat aan op dit verhaal?

00:19:24
Nou, eigenlijk is dat nog niet de kansen kant. Als je kijkt naar zo’n onderzoek, dan zit je natuurlijk vooral te kijken van wat, wat, wat is er veranderd en wat is er misschien ook aan problemen en die kunnen ook overigens inspiratie geven. Als het goed is wel, om iets te gaan doen. Als je dan kijkt naar die impactanalyse dan is bijvoorbeeld zichtbaar dat mensen minder gaan fun shoppen is de verwachting, dat ze meer gericht naar een centrum gaan of naar een winkelgebied gaan om iets te kopen wat ze van te voren hadden bedacht of wat ze op internet al bekeken hebben. Ook veel meer aandacht voor dat internet, maar ook wel het hele lokale. Het is heel erg voelbaar dat mensen graag elkaar willen ontmoeten. Ja, waar doe je dat? Ergens op een plek waar iets te doen is. Dus dat is niet alleen de winkel, dat is ook de cultuur, dat is ook evenementen. Dat hebben we allemaal gemist en je ziet gewoon in dat onderzoek dat mensen aangeven dat ze dat wel willen ervaren, ook als corona over is. En we zien het nu ook gebeuren. Ik zei net vandaag tegen de city manager, hoe was het vandaag in Zwolle? Ja, hartstikke druk en ja, dat willen we natuurlijk eigenlijk heel graag zien, maar het blijft niet hetzelfde want door die veranderingen in dat consumentengedrag zie je wel dat de bepaalde delen van de retail echt klappen krijgen. Althans dat is de verwachting, vooral de mode en de schoenen branche. Daar zal echt het aantal winkels naar beneden gaan en dat geeft in de steden wel problemen, want die zitten vooral in de centra. Ja, en als je daar veel meer leegstand krijgt, dan wordt het minder leuk om daar te zijn en dat is natuurlijk ook de vraag waar dat gaat gebeuren, misschien niet in Zwolle, maar wel in… Nou, ik ga geen voorbeelden hier in de omgeving noemen, want dan krijg ik boze gezichten. Ik wordt straks die mentimeter helemaal platgebeld natuurlijk of geappt, maar het is wel heel duidelijk dat je dat dat het niet overal kan blijven zoals het is.

00:20:56
Maar de fun shopping wordt minder, maar gelukkig hebben we marketing oost en die gaat het fun shoppen promoten.

00:21:03
We gaan het fun shoppen promotor, nou ja, niet perse, maar wel. We willen natuurlijk wel graag dat mensen naar die binnensteden komen, maar ook naar de regio’s om die binnensteden heen, want we denken dat dat wel erg van elkaar afhankelijk ook is. En ik vind het wel leuk dat je zegt he, dat quantum denken. Wij zitten denk ik nog een beetje op ergens daar tussenin hé, want enerzijds merk je ook, hé, want wat jij zegt, sommige mensen willen echt nu gewoon weer direct naar het centrum toe en andere mensen denken nou nog eventjes thuis. Dat zien we natuurlijk ook bij ondernemers. Hé de ene ondernemers is de andere niet. Dus de één die denkt: nou, ik zie kansen tot en met. Volgens mij is Michiel daar straks een voorbeeld van en d’r zijn ook mensen die denken: ja, vind ik toch wat lastig en is wel fijn als je die dan kunt inspireren en mee kunt nemen, dan heb je toch weer iets van een eindbeeld nodig om daar te komen.

00:21:51
In dat onderzoek overigens was ook gezegd, niet iedereen vindt het moeilijk om te gaan, want jongeren blijven wel gaan, maar dat zijn vooral de ouderen en ook wel gedeeltelijk vrouwen met kinderen die veel minder snel naar die stad gaan. Dat bleek wel ook in het onderzoek.

00:22:02
Maar als we dadelijk allemaal gevaccineerd zijn, wordt het dan makkelijker wellicht? Want dat weten we natuurlijk niet.

00:22:07
Dat weten we niet, we hebben wel, we merken natuurlijk wel dat we kijk naar jezelf dat er toch een soort van verandering is opgetreden bijvoorbeeld in je werk, hoe vaak je naar je werk gaat, hoe mobiel je bent. En dat kan natuurlijk betekenen dat je andere aanleiding moet hebben om ook naar die stad te gaan. Niet alleen die winkel, hé, dat is zo direct waar Rob het over gaat hebben dat je natuurlijk met elkaar iets kunt bieden wat veel meer is dan dan het voor corona eigenlijk was. En dat is ook het interessante, denk ik ook vanuit marketingperspectief.

00:22:34
Ja, als ik ook kijk naar want je er zijn echt wel heel veel mensen die inderdaad wat meer angst hebben nu en je ziet ook wij werken heel veel met segmentatie modellen en daar zie je ook gewoon dat, nou, ik neem maar even Zwolle als voorbeeld. In Zwolle wonen relatief veel, eigenlijk in Overijsel wonen relatief veel zekerheidzoekers dus mensen die toch een beetje comfort nodig hebben om de dingen te doen die ze deden en daar ook weer af toe over een drempeltje heen moeten. Als je wat meer naar de Randstad kijkt, dan wonen daar wat meer avontuurzoekers en ja, die gaan toch wat makkelijker en sneller en op een andere manier. En het is beiden niet verkeerd, hé, dat is allebei goed, maar het zorgt wel dat je op een andere manier naar je, naar je, naar de mensen die naar je binnensteden komen moet kijken.

00:23:14
Ja, Rob Zuidema een theater volgens mij in de hokjes nou, dan doe je voorstellingen, die zijn s’avonds en de rest van de dag staat het pand leeg. Wat heeft u dan Zwolle te bieden?

00:23:28
Ja, dat, dat is inderdaad wel een interessant vraagstuk al die theaters en de bioscopen en de musea staan vrijwel altijd in die binnensteden en trekken 100.000 mensen. Hé wij hebben, wij verkopen alleen al 125 tot 150.000 kaarten per jaar en dan hebben we nog allerlei evenementen, zoals vanavond die in het huis plaatsvinden. Het museum, de fundatie bijvoorbeeld, doet dat ook met dat soort getallen of Hedon het muziekcentrum, al die mensen komen hier en verblijven hier ook. Hé, dus iedere euro die ze aan ons besteden wordt misschien wel twee of drie keer nog eens een keer uitgegeven in die stad, doordat ze er bijvoorbeeld uiteten gaan daar wat drinken of daar wat gaan boodschappen doen, als wij onze programmering iets avontuurlijker zouden kunnen doen, dus ook de deuren zouden kunnen openen op andere momenten, zodat mensen ook overdag hier naartoe komen. En dan denken, oh ik bijna toch dus ik ga dan ook maar even de stad in of maar heel praktisch zie je heel dichtbij parkeergelegenheid als wij nu voor kinderen kunst en cultuur zouden aanbieden op het moment dat de ouders gaan winkelen, om het maar net niet de ballenbak te noemen van de IKEA maar op een andere manier wel de ouders de gelegenheid te geven dat te doen wat je in de retail misschien zou wensen, zonder dat die kinderen daarbij in de weg lopen. Op dat moment en die kinderen een beleving meegeven dat als die naar huis gaan, zeggen: dat was één van de mooiste dagen van mijn week in die stad, op dat moment dus wij hebben kansen om in die binnenstad ook veel meer te gaan doen.

00:24:45
En net Tom als je dat hoort, hé, want dit is een interessante ontwikkeling. Als je hier als je jonge kinderen hebt en je kan ze hier neerzetten, om maar te zeggen, en dan kun je in ieder geval met de handen vrij winkelen, is dat een toekomst?

00:24:59
Nou, het is het zeker en dan kom ik op m’n eigen woorden terug. Gaat fout worden als je zelf gaat citeren, maar ik geloof heel erg dat je het als experiment moet doen. Als ik zie je bij heel veel grote merken van de 100 ideeën die we verzinnen, denken we bij 80 dat wordt een succes en het wordt geen succes. En bij de 20 waarvan je denkt: het wordt niks, wordt het wel een succes. Één ding geloof ik wel: niet alleen het beste idee wint altijd, ook het idee met de meeste energie. Dus je kunt beter een idee hebben waar vier mensen echt zin hebben om werk van te maken. Die kans is groter dat dat slaagt dan een heel goed idee hebben. Nou ja en we zijn nog wel eens op zoek naar het beste idee of formule of gedachte, maar volgens mij is het gewoon. Als mensen zich d’r voor in willen zetten, wordt het altijd wel iets onderweg.

00:25:38
Maar dat grenzeloze mag dat echt grenzeloos want dit is nog netjes gescheiden. Wat mij betreft mag hier in de Spiegel ook producten verkocht gaan worden. Of komt er straks theater in een leegstaand winkelpand want er gingen nog wat winkels verdwijnen. Maar goed, dat geeft ruimte voor mini-theaters. Ik heb geen idee.

00:25:57
Nou ja, beide is waar en ik zou zelf ook heel graag hier in dit huis dingen houden die in de retail, in hun eigen winkels plaatsvindt waarom gaat een garage hier niet een mooie auto neerzetten die die in deze periode om een één of andere reden aan de man wil brengen? En misschien wel in relatie tot iets wat in de samenleving aan de gang is, bijvoorbeeld elektrisch rijden als dat een belangrijk thema zou zijn, zodat mensen hier komen terwijl ze op weg gaan naar een voorstelling dan worden wij in die zin ook een display. Maar ook samenwerking met die stad is van groot belang. We hebben hier bijvoorbeeld ook in deze corona periode gezegd: op het moment dat je weer open mag gaan, kun jij als ondernemer ook een bar krijgen. Dus als jij horeca ondernemer bent, neem jij die bar dan maar, die omzet is voor jou, hé. Dus op die manier proberen we ook bruggen te slaan met die ondernemers in de stad. Die zegt dan tegen mij: ja, dan wil ik niet die bar, maar ik liever de kelder, want ik heb vooral studenten die bij mij komen. Dan heb ik wat meer ruimte. Dan kan daar iets experimenteels gebeuren. Ben het met je eens, Tom, misschien dat dat niet het beste idee is uiteindelijk, maar doordat je daar met elkaar over in gesprek komt, wordt dit gebouw ineens een heel ander gebouw en onze andere gebouwen in de stad.

00:26:54
Het is wel zo dat als je die 100 ideeën hebt en je hebt ze al ergens uitgeprobeerd en je weet dat er 20 werken en 80 niet, dat het goed is om goed na te denken. Een beetje newton, ga ik nu zeggen. Van waarom is het nou wel of niet gelukt? En en kan ik nou op een andere plek leren van wat er op die plek gedaan is, zodat ze niet op een andere plek weer dezelfde valkuil hoeven intrappen zeg maar daarin hoeven te vallen. En dat dat soort leren dat is ook eigenlijk iets wat we landelijk heel graag doen en wat ook de provincie Overijssel, dat zal straks aan de orde komen, heel veel faciliteert om te voorkomen dat we natuurlijk ook een beetje heel veel snijverlies hebben om het nou maar zo te zeggen en dat is denk ik ook wel zeker ook je boodschap dat je natuurlijk slim leren, daar gaat het natuurlijk ook om en goede voordeel, voorbeelden, ja, die kun je lekker overnemen.

00:27:36
Maar soms heeft het ook met vier goede mensen te maken, hoorde ik net. Dus misschien waren het niet de goede mensen die dat idee hadden.

00:27:42
Dat kan en het kan altijd zo zijn dat iemand anders het beter weet, omdat die het kunstje beter snapt, of en in die zin is het goed om een gewaarschuwd mens te zijn maar het opnieuw proberen kan geen kwaad soms.

00:27:51
Nou, en die structuur staat op zich, denk ik wel redelijk goed. He. Als er iets moois in Nederland begint, dan denk ik dat dat heel snel een podium krijgt. Hé. Dus de structuren worden steeds beter. En volgens mij komt nou vooral de kunst. Nou om die ideeën ook tot leven te laten komen en te laten gaan, want nou ja, anders is het gewoon te klein en dan gebeurt het niet.

00:28:10
Je hebt ook wel cultuur in die ondernemingen nodig om het voor elkaar te krijgen, je moet die hele groep meekrijgen de voorbeelden die ik gezien heb, zijn ook ondernemingen die dat in hun DNA van die bedrijfsvoering hebben geintegreerd bijvoorbeeld. Dus als je hier in de stad aan de slag gaat, wil je dat wel samendoen met vele anderen en daar dan ook in geloven en daarmee aan de slag gaan, dus niet even één keer proberen en het dan laten gaan.

00:28:28
Nee, eens.

00:28:29
En niet iedereen zal meegaan.

00:28:31
Nee, en dat is niet erg, maar het moet niet een te kleine massa zijn om het op gang te krijgen.

00:28:37
En die newton stroming is ook niet fout, hoor. Dus als er straks weer initiatieven ontstaan die goed zijn, moeten ze weer in de newton flow opschalen en groter worden. Dat geloof ik. Ik geloof alleen dat we nu op een newton manier quantum proberen te creëren en dat is gewoon heel lastig.

00:28:49
We hebben Hans Bakker en je bent ook van MKB-Nederland naast dat je voorzitter bent van retail platform Overijssel. Wat denken de ondernemers ervan als, ja, toch geblurred gaat worden? Hé, dus alles door elkaar lopen. Hier worden zometeen auto’s verkocht in het theater.

00:29:06
Ja, en een theater in een autoshowroom, was dan de omgekeerde wereld. Dat zou dan het andere verhaal zijn. Nou, kijk, het is best zo. Het is voor ondernemers best wel een dilemma. Hé, ga je een horecazaak in je modezaak organiseren of andersom en dat is een beetje het zoeken naar mogelijkheden. En misschien moet je wel wat regels loslaten om te kijken van ja, wat werkt en wat niet. Wordt hier eigenlijk ook wel gezegd. Probeer het gewoon uit en hoop dan dat je tot die 20 goede ideeën komt die een toegevoegde waarde biedt voor de ondernemer, maar ook voor je centrum en voor je omgeving, want ik denk het daar uiteindelijk wel naartoe moet, dus ik ben wel voor experimenten. Niet alles los.

00:29:44
Ja, dus een theatervoorstelling in de showroom dat…

00:29:49
Ja, waarom niet?

00:29:51
Waarom niet als experiment?

00:29:52
Ja.

00:29:53
Ik ben wel benieuwd of er al reacties thuis zijn van mensen die hier ook wat van vinden, dus Lieke kun je me daarbij helpen?

00:30:00
Dat kan ik zeker. Het begon met een heleboel reacties, eigenlijk vooral hele lovende reacties over de uitleggen van Tom Kikkert. Quantum voor president, zag ik zelf staan.

00:30:13
Niet Tom, maar quantum.

00:30:16
Ja, precies. Dus ik ben benieuwd wat voor creatieve ideeën daaruit gaan komen. Ik zag ook René de Heer wethouder van Zwolle heftig knikken bij dat deel van het verhaal, kunt u misschien, heeft u een reactie? Ik ben wel benieuwd na de knikjes.

00:30:32
Ja, nou ja, ik vooral het einde van het gesprek aan tafel, waarbij langzamerhand die creativiteit loskomt denk ik ook bij mezelf. Ja, dat is quantum, ga maar experimenteren en het mooiste van een experiment is als niemand het er meer mee eens is, kunt je het gelijk stoppen en dat is vaak met een heel lang newton uitgedacht plan niet, want daar zit van tevoren al heel veel onderzoek in en geld, enzovoort. Dus ik word daar wel enthousiast van, zeker omdat je daarmee de moderne binnenstad gaat creëren en die weten we niet hoe die d’r uit ziet. Dus daar moet je maar gewoon mee beginnen.

00:31:02
Dus er gaat meer geëxperimenteerd worden in Zwolle?

00:31:05
Ik zie dat wel voor me. Een auto hier bij een mooie theatervoorstelling of een verschrikkelijk mooi klassiek ballet en dan een goede stevige bolide hier neerzetten, Rob, volgens mij moeten we dat doen en een kinderopvang creëren. Ik weet niet of je daar zo gelukkig van wordt, maar misschien moet je dat in ieder geval uitbesteden want voor je het weet heb je al die kinderen.

00:31:24
Ik ben voor.

00:31:27
Dank. Rik, terug naar jou.

00:31:29
Kijk, dank je wel, ja, volgens mij heel veel ideeën. Wat gaan we dan morgen doen, om naar de toekomst te gaan?

00:31:39
Ja, ik denk wel echt die experimenten inzetten en daar ook, ik denk ook voedingsbodem voor creëren in zo’n stad. He dus dat je inderdaad ook met elkaar besluit van ja, maar dit is wel de weg die we gaan pakken en zo gaan we het doen. Dus dat betekent van heel veel partijen dat ze daar ook ruimte voor moeten geven. En ik denk ook wat Hans net zeg he, want dat betekent dus ook dat je hokjes los moet laten en misschien ook wel in de schoenen van die gast gaan staan. Hé, want ja, we hebben het gekscherend over kinderopvang, maar wat mij elke keer opvalt in Zwolle is dat ik m’n kinderen nergens kwijt kan, hé, dus niet dat ik ze kwijt wil, maar als ik eventjes met ze door de stad loop. Dan denk ik: ja, daar is eigenlijk gewoon niet zoveel, terwijl voor hun zeg maar als je een langer verblijft in de stad wilt. En dat is niet alleen Zwolle trouwens hoor, is veel, maar ze willen natuurlijk niet de hele tijd die winkels meer in. Nou dat doen we ook niet. We willen ook een keer op een terrasje zitten, maar als ik op een terrasje zit, willen zij vaak rennen, springen, vliegen. Ja, daar is die stad dan ook niet zo op ingericht en ik denk dat daar ook wel hé van. Ja, wat wil je dan met zo’n stad? Hoe wil je positioneren en experimenteer dan daar ook in, hé van, wat kan er dan? Wat is er dan mogelijk en ja, zou ik heel tof vinden, word ik wel blij van.

00:32:48
Kijk, de impactanalyse die gaat de volgende keer er heel anders uitzien voor Zwolle denk ik, dus de rest van Nederland. Ja, dat klopt dan misschien, geen fun shoppen maar…

00:32:57
Ja, maar toch. Het is denk ik goed om toch nog ook vanuit het landelijke perspectief nog iets aan te sluiten op wat jij nu vertelt, want dat experimenteren is goed. Maar bijvoorbeeld voor die leegstand in een, in een gebied, in een stad is het heel lastig om te gaan experimenteren en te denken dat het zich vanzelf oplost. Natuurlijk, je kunt een pop-up winkel erin hebben, je kunt er ook een leuke culturele activiteit, maar uiteindelijk, die waarde van het vastgoed moet ergens weer landen in een nieuw gebruik. En dan is het goed om te gaan kijken. Hoe kan het dan dynamischer worden dan dat het niet monomaan alleen maar winkels zijn, maar een goed project om die transformatie goed te maken is geen experiment, dat is een keiharde business-case en die moet je ook durven maken. Dus we zijn ook landelijk ook bezig om dat ook op de agenda te zetten en dat is eigenlijk al gebeurd, ook door de tweede kamer. Er is ook al budget in de maak om dat, om daarin te investeren, als een soort aanjager hé, de overheid gaat natuurlijk niet die transformatie betalen, maar kan wel meedenken over het stimuleren van projecten waar ook een stuk maatschappelijke meerwaarde in zit. Wat misschien niet zomaar in het vastgoed te vertalen is en wat extra subsidie voor kan komen. En dat soort grootschaliger aanpakken hebben we ook nodig, naast die goede experimenten. Dus het is belangrijk om aan beide puzzels te werken en dat laatste, ja, dat vereist natuurlijk wel een, toch wat meer sound, zou je kunnen denken. Business denken, ook bij de overheid doen ze dat, want financiën gaat echt niet zomaar uitdelen dus het is wel belangrijk om ook daarin te investeren en ja, misschien tot slot ook de mensen die in de sector werken, want die moeten het ook echt leuk blijven vinden en die wil je heel graag ook nog meer geven dan dat je zegt van nou, ga daar maar die kleren opruimen in die modewinkel dus het is super belangrijk om de trots van de sector en het imago van de sector, dat je daar een carriëre in kan maken, dat je leuk je geld kan verdienen, maar dat je vooral ook, ja op een leuke manier met je klanten bezig bent, dat dat gemoderniseerd wordt, dat we investeren, eigenlijk vernieuwing van het onderwijs hadden wij het straks al eventjes over, dus ik geef jou graag die over, want jij weet er nog veel meer van dan ik, maar het is superbelangrijk dat we daar ook wat ja, systematischer het onderwijs ook voorzien van geld en ideeën om dat goed te doen.

00:35:00
Ja, nou ik geloof gewoon dat de belangrijkste toegangspoort tot een centrum zijn jonge mensen die gaan ondernemen, en wat je nog vaak ziet is dat die les krijgen uit materiaal. Wat nou ons niet inspireerd maar eigenlijk niemand meer geinspireerd en ik geloof gewoon, we hebben vanmiddag opnames gemaakt met ondernemers die bij elk thema wat in het boek staat, gewoon eens hun praktijk verhaal vertellen, gewoon iemand die succesvol is, en je merkt gewoon dat alles dan gaat leven. En dat onderwijs is echt de plek waar jonge mensen geinspireerd raken door de binnenstad of dat niet doen. Dus daar begint ook een deel van de oplossing, want als er meer mensen energie krijgen om in de binnenstad wat te gaan ondernemen, nou krijg je ook op grotere schaal kun je problemen oplossen, denk ik.

00:35:37
Ja, volgens mij is dit. Dank je wel. Dank jullie wel voor dit verhaal en voor deze inspiratie en ik hoorde eigenlijk een heel mooi bruggetje naar het volgende onderdeel: de overijsselse retail aanpak. Dat is in ieder geval wat sinds september gestart is. De provincie en RPO die hebben dat ontwikkeld en we gaan nu kijken naar een animatie, want Kampen heeft volgens mij een aantal dingen aangepakt. En wat ik wel heel erg leuk vind om te zeggen: ja, die speelgoedwinkel die we zo meteen gaan horen past denk ook wel waar je je kinderen kwijt kan en misschien dat Michiel de Groot zo meteen wel daar ideeën voor heeft. Dus wat mij betreft gaan we nu naar de animatie.

00:36:19
De provincie heeft de Overijsselse retail aanpak ontwikkeld in samenwerking met retail platform Overijssel. De aanpak bestaat uit acht praktische instrumenten waarmee gemeenten, centrumorganisaties en ondernemers meteen aan de slag kunnen gaan. Voorbeelden zijn trainingen en workshops, de inzet van experts en ondersteuning bij plancapaciteit ook Kampen heeft gebruik gemaakt van verschillende instrumenten uit de Overijsselse retail aanpak. De uitdaging ligt bij deze stad op het realiseren van onder meer een compact winkelgebied de provincie ondersteunt Kampen hierbij door het delen van kennis en ervaring en het openstellen van crisis arrangementen.

00:37:05
Yes, dat was een heel mooi overzicht van de stad Kampen. Hier aanwezig is Michiel de Groot. Hij is voorzitter van binnenstadsondernemers Kampen, welkom.

00:37:15
Dank je wel.

00:37:16
Leuk dat je er bent.

00:37:16
Dank je wel.

00:37:18
In Kampen zijn jullie volgens mij begonnen met heel intensief elkaar opzoeken en samenwerken, met wie werken jullie zoal samen?

00:37:25
Wij werken samen met vastgoed. De sector, de brancheverenigingen bij elkaar gebracht, ondernemers van de verschillende ondernemers terreinen eigenlijk dus de binnenstad, maar ook de buitengebieden bij elkaar gebracht. En ja, dat resulteert een heel breed palet aan ideeën, maar ook aan energie.

00:37:43
Yes en jij hebt zelf ook nogal wat energie, he? Komt dat misschien ook nog een beetje, je bent zelf ook ondernemer. Wat misschien leuk om even te vertellen wat voor onderneming je hebt?

00:37:51
Nou ja, een speelgoed winkel hé, hoorden we net al. En ja, breng die kinderen maar bij mij. Je kan ze het pasje meegeven als je wilt. Maar het is, ja, daar heb je ook energie voor nodig voor een speelgoed winkel natuurlijk. Maar soms is het weleens bijzonder om te zien hoe moeilijk sommige ondernemers het zich maken ook, terwijl er zoveel mogelijk is geweest, ook nu.

00:38:12
Yes, dank. We zijn ook nog even Kampen in geweest en een paar van de samenwerkingspartners waar je het net over had. Die komen ook nog in het filmpje naar voren en daar gaan we nu even naar kijken.

00:38:27
Nou, de opgaaf die wij hier in de binnenstad van Kamper is dat wij op dit moment ongeveer 30 panden leeg hebben en we hebben een onderzoek laten uitvoeren, naar hoe kunnen wij dat nou naar de toekomst toe sterker maken en de opgaaf is dat wij ongeveer 20, 25% van de winkel meters in de binnenstad uit de markt moeten halen. Dat is natuurlijk een hele klus, want dat betekent dat je moet nadenken over de invulling van die leegstand en of ondernemers die bijvoorbeeld verderop in de straat zitten bijvoorbeeld de Oudestraat benedenstrooms, dat die eventueel hiernaartoe kunnen verplaatsen, en hoe doe je dat dan? Nou, in die opgaaf zijn we nu volop bezig en werken ook heel nauw samen met de provincie. We hebben in de afgelopen periode natuurlijk veel te maken gehad met de corona crisis. Ik denk dat een belangrijk succes wat we hebben geboekt in de binnenstad, is ook het promotor van de binnenstad via de crisis arrangementen van de provincie.

00:39:10
In coronatijd hebben we een heleboel bijzondere dingen in Kampen gedaan en daar ben ik eigenlijk hartstikke trots op, onder andere dat wij nieuwe arrangementen hebben gemaakt onder bezoekers ook in post corona tijd te halen. De van Rossems in Kampen is daar een mooi voorbeeld van. Het weekend van 13 juni hoop wij iedereen hier corona proof te kunnen ontvangen, mede dankzij de Stadsbeweging. Nou, sinds de afgelopen jaren gaat de samenwerking in Kampen boven verwachting, zowel de binnenstadsondernemers, als de vastgoed eigenaren, als de gemeente werken goed samen onder de vlag van Kampen partners. En ook allerlei andere partijen haken daarop aan en dat is echt fantastich om te zien om mee te werken.

00:39:51
Laatste jaren is het wel enorm verbeterd en dat komt gewoon puur omdat er gewoon veel meer binding is tussen ondernemers. We hebben tegenwoordig ook een app groep. Ja, daar wordt heel veel informatie in gedeeld en ja, er worden ook gewoon heel veel avonden georganiseerd waar we trainingen volgen en waarin we met elkaar in gesprek zijn om te kijken hoe de ondernemingen en de binnenstad beter te maken.

00:40:16
Een belangrijke uitdaging en ook een leerpunt voor mijzelf is van: hoe zorg je nou ervoor dat je de pandeigenaar in de binnenstad, bij die opgave betrekt? Want wij hebben hier in de binnenstad van kampen meer dan 200 individuele pandeigenaren dus dat is een enorme klus om ze erbij te betrekken, dat vraagt heel veel individuele contacten en ook de pandeigenaren uitleggen waarom het voor hun ook een kans biedt om met elkaar dit traject in te gaan.

00:40:40
Wij hebben natuurlijk en soort droombeeld voor de binnenstad van kampen. Hartelijke Hanze stad aan het water en de hele visie waar we nu mee bezig zijn, dat kan misschien wel tien, vijftien jaar duren, maar ik merk bij de ondernemers, pandeigenaren en ook gemeenten, echt de bereidheid om samen daar de schouders onder te zetten en ik hoop dat we op die manier over tien, vijftien jaar een groot deel van de leegstand te hebben aangepakt, een compact winkelgebied te hebben. En gewoon gastvrij een vitale binnenstad met elkaar hebben.

00:41:03
Mijn droom is dat kampen de aller hartelijkste hanzestad van de hele wereld wordt! En daar gaan we in deze binnenstad samen voor zorgen.

00:41:18
Ja, daar straalt de energie vanaf. Fantastisch mooie input vanuit de binnenstad. En Michiel, Roeland Tameling jullie city marketeer had het en volgens mij Leo Hokbergen ook ze hadden het allebei heel erg over hartelijkheid, hartelijke hanzestad dat is nogal belangrijk?

00:41:35
Ja, dat is het thema van onze stad op dit moment, dat is het stukje wat we willen uitstralen maar dat moeten we dan ook zijn. En vandaar ook dat van de week toevallig gister de kickoff is geweest van de hospitality challenge, waarbij eigenlijk alle ondernemers, maar ook hun medewerkers zich gratis kunnen aanmelden. En die gaan 30 dagen lang iedere dag opdrachten krijgen die te maken hebben met hartelijkheid en dus ook met duitse toeristen bijvoorbeeld, want een Duitse klant wil heel anders behandeld worden dan de Nederlanders dus. Ja, zo hebben we een hele boel themaatjes hartelijkheid is niet alleen maar wat je zegt, maar ook wat je doet.

00:42:04
En wat doe je? Hoe? Hoe doe je dat?

00:42:06
Door dingen uit te stralen, zoals bijvoorbeeld de filmpjes die we gingen maken voor corona de terrassen die nog net veilig waren. Die hebben we eigenlijk allemaal niet uitleggend gemaakt zoals elke stad dat deed met oh ja, maar bij ons bent u wel welkom. We hebben gezegd van ga gewoon lol maken en laten zien wat we allemaal wel hebben, dus eigenlijk de positieve dingen benoemen. Ja, en dat is gelukt. Die filmpjes doen het goed.

00:42:28
Ja, ook ik heb het filmpje gezien. Vooral dat filmpje van de zomer daar heb ik hartelijk op gelachen.

00:42:33
Hartelijl, ja, daar gaat die weer.

00:42:36
Ja, dat was niet eens expres en jullie hebben volgens mij ook nog tijdens coronatijd een heel ander, mooi iets gedaan. Volgens mijn een bingo en er was ook nog iets moois met cultuur, kun je daar misschien nog iets over vertellen?

00:42:50
Ja, bingo hebben we gedaan, dat was ook een geniaal ideetje van een paar dames uit Urk.

00:42:53
Als je het hoort, dan denk je bingo da’s saai.

00:42:55
Bingo, maar we hebben daar eigenlijk wilde ik in het theater en het theater zei eigenlijk ja, maar dit is nou niet echt de hoge kunst die bij ons past. En toen heb ik gezegd dan maken we er hoge kunst van, dus we hebben daar eigenlijk allemaal lokale bands bij betrokken, artiesten bij betrokken, ook singer songwriters die hebben we allemaal gemixt in de uitzending. De uitzending was live, we hebben de hele stad erbij betrokken en dat was eigenlijk een avond uit voor heel veel mensen, precies op het goede moment nog, de lockdown zat er nog een beetje op en de avondklok ook dus. Ja, dat heeft ook voor ons als ondernemersvereniging een enorm podium gegeven van hé, we zijn er voor jullie en we doen leuke dingen voor jullie en dat blijven we doen, trouwens hoor, beloof ik nu. En wat hebben we nog meer gedaan? Met die arrangementen die er natuurlijk allemaal waren financieel, hebben we ook de binnenstad. Die wordt nu gebouwd. Zijn we aan het verbinden met het stedelijk museum. Die heeft een hele mooie expositie over iets moois. Maar daar maken wij dus de binnenstads aankleding maken we daarop passend. Dus diezelfde ontwerpster maakt ook voor ons alle uitingen en dat gaat een lint vormen in de stad en daar kwam natuurlijk een beetje 3D art komt erbij, maar dat is wel heel tof omdat je daarmee die verbondenheid weer laat zien, cultuur en ondernemers samen.

00:44:10
Ja, super en d’r wordt heel veel samengewerkt. Kan me ook zo voorstellen dat er misschien ook wat geleerd wordt van elkaar: ondernemers, gemeenten, vastgoed.

00:44:19
Zeker, ondernemers en gemeenten, maar ook vastgoed we zitten eigenlijk allemaal ergens wel bij elkaar. En dat is dus dat is het gave wat wij nu hebben wat Roeland en Ronald ook allemaal zeggen, dat je op een gegeven moment zegt van hoe, hoe bouw je nou zoiets? Dat komt door juiste mensen, op de juiste partijen, met de juiste energie en daar hebben we Tom even net over gehoord.

00:44:40
Ja, jij zat ook heftig te knikken zag ik.

00:44:42
Ja, daar ben ik het helemaal mee eens, want dat is precies wat er gebeurd is bij ons juist. De mensen op de juiste plek met de juiste energie. En daar komen ook de juiste ideeën, die lukken dan ook gewoon en wij roepen wel eens ook met een vriendengroepje waar we toevallig nog code kampen een leuke speelvorm mee aan het maken zijn zonder budget trouwens, wat het nog leuker maakt en uitdagender maar we zeggen: alles wat wij doen lukt en het komt omdat het allemaal uit het hart is, omdat het puur is. Ja, dat is ook iets om van te leren, denk ik.

00:45:08
Ja, nou, super mooi om ook jouw energie te voelen en te horen, dat ook al is het hebben de binnensteden en de binnenstad van Kampen een ontzettend moeilijke tijd achter rug, dat er toch heel veel positieve…

00:45:19
Eigenlijk valt het wel mee, de ondernemers hebben natuurlijk dichtgezeten maar als je nu gaat rond te vragen hoe iedereen het heeft, zijn ze volgens mij behoorlijk tevreden.

00:45:26
Zo.

00:45:27
Positief weer vooruit.

00:45:28
Ik vond het bezorgen ontzettend leuk om te doen.

00:45:31
Bijzonder om te horen, ja. Ja, dank.

00:45:34
Ja, dank je wel.

00:45:35
En bedankt voor je verhalen dat je die met ons wilde delen.

00:45:36
Bedankt voor je aandacht.

00:45:37
Yes, dank je.

00:45:38
Wij gaat het nu hebben over regionale samenwerking en daar gaan we mee beginnen met een animatie.

00:45:45
Onze centrumgebieden veranderen sneller dan ooit. Om onze centra te ondersteunen hebben we de overijsselse retail aanpak ontwikkeld. Hierin zitten acht instrumenten waar al flink gebruik van wordt gemaakt. Dit levert nu al positieve resultaten op, maar we moeten verder kijken dan het hier en nu. Een goede samenwerking tussen gemeente in de regio is daarbij essentieel. Door regionaal afspraken te maken kun je elkaars kracht benutten. Waar binnen de ene kern veel aandacht is voor winkelbeleving, is de andere kern juist in toeristisch opzicht interessant. Hierdoor worden gemeenten complementair in plaats van concurrerend. De provincie heeft beleid voor retail met daarin heldere richtlijnen voor de meeste winkels is daarmee duidelijk of ze zich in een centrumgebied, wijkcentrum of de periferie mogen vestigen, maar winkels zijn steeds moeilijker in een hokje te plaatsen. Voor zulke uitzonderingsgevallen kunnen gemeenten in een regio onderling afpraken met elkaar maken. Zo houden we onze centrumgebieden vitaal. We zorgen voor een gelijk speelveld voor ondernemers en bieden duidelijkheid aan investeerders. Tenslotte betekent regionale samenwerking ook dat je kennis en kunde met elkaar kunt delen. Hier kun je als gemeente van meeprofiteren. De provincie en het retail platform steunen de regionale samenwerking tussen gemeenten, dat doen we door te faciliteren, te inspireren en te verbinden. Zo zorgen we er met elkaar voor dat onze centrumgebieden levendig blijven.

00:47:36
We gaan het hier aan tafel hebben over regionale samenwerking. Daar hebben we nieuwe gasten voor aan tafel. Allereerst René de Heer wethouder Gemeente Zwolle, en Bram Harmsma wethouder van Steenwijkerland, Renilde Huizenga statenlid voor D66 en Aukje Grouwstra binnenstad manager van Zwolle. Dat gaan we doen aan de hand van drie stellingen. Dus we krijgen nu de eerste stelling. Daar kunt u thuis weer op reageren via de mentimeter en de eerste stelling is: wat kan regionale samenwerking opleveren? Want dat is natuurlijk de vraag hé, we hebben hier een grote gemeente een kleinere gemeenten. Ja, wat helpt het dan om samen te werken? Dus misschien een eerste vraag aan Bram Harmsma als wethouder van een prachtige gemeente, Wieden de Weerribben, Giethoorn. Nou, volgens mij een fantastisch gebied.

00:48:29
En natuurlijk Steenwijk vestingstad, om het maar even af te maken. Nee, maar om even aanvullend op het echt wel inspirerende verhaal van Tom, hé, dat zijn ook bepaalde trends die we echt landelijk zien. Ja, dan zou je toch niet willen dat iedere gemeente voor zich gaat bedenken hoe we daar invulling aan geven? Dus dan wil je op bepaald schaalniveau waarvan wij denken: ja, daar op dat schaal niveau doen de problemen ook zich voor en als ik even redeneer vanuit gemeente zelf, ja, soms ontbreekt ook gewoon de kennis, hé de expertise om d’r ga er echt wat mee te doen. En als ik dan kijk naar nou het succes van bijvoorbeeld de stadsarrangementen waar wij zelf ook zijn geinspireerd en d’r nu invulling aan geven, ja, dat maakt echt het verschil.

00:49:06
En samenwerken, dan hebben we toch ja, ik zeg het maar ik weet niet of het oneerbiedig is, hoor, maar de grote broer Zwolle.

00:49:12
Zo zien we dat, ja hoor.

00:49:14
Ja? Oké, en hoe werkt dat dan? Want dat is ja, een hele andere schaal. Mag ik dat vragen aan u, meneer de Heer?

00:49:20
Ja, zeker nou kijk, als er iemand is die voor samenwerking gaat, dan ben ik het wel. Mijn motto is altijd: alleen kom je misschien wel verder, maar of alleen ga je misschien wel sneller, maar samen kom je verder. En ik denk dat je door samenwerking kennis uit kunt wisselen. Maar je kunt ook gebruik maken van elkaars voordelen. Ik bedoel, Zwolle is een prachtige stad, maar Giethoorn is een prachtig verblijfs stukje en Steenwijk vestingsstad, is ook een heel mooi gebied om in de regio’s Zwolle eens te bekijken. Dus je kunt eigenlijk consumenten en de inwoners veel meer bieden. Als je met elkaar gaat samenwerken, als je ook een beetje afstemt en als je met elkaar gaat werken aan een versterking van de beleving en dat vind ik zo interessant van het verhaal van Tom om te laten zien van weet je, als we daar nou eens mee experimenteren, als we het gewoon is doen en dan kijken wat er gebeurt, dan kom je volgens mij tot hele mooie stappen en een nieuwe toekomst.

00:50:09
Ja, en dan is natuurlijk de spannende vraag: hoe gaan we samenwerken? Misschien eerst even na Aukje Grouwstra. Je bent binnenstadsmanager van Zwolle, dus dat is je core business.

00:50:20
Ja, ik heb net al een deal gemaakt met Bram dus dat gaat helemaal goed komen.

00:50:22
Heel goed.

00:50:24
Ja, nou, dan ben ik benieuwd naar het deal.

00:50:28
Nee, ja, daar komen we nog mee naar buiten, maar.

00:50:30
Cliffhanger.

00:50:33
Ja zeker, zeker.

00:50:34
Volgende retail cafe.

00:50:34
Je moet een beetje de spanning ook op zo op het eind van de avond een beetje vasthouden. Maar wat ik allemaal heb gehoord, is eigenlijk ook over fun shoppen, over al die brancheringen. Wat ik heel erg heb gemerkt is dat mensen het heel erg hebben gemist dat ze elkaar konden ontmoeten in de stad. En ik denk dat dat het meest belangrijke is en nou ja, hé, René kan dat denk ik wel bevestigen. Wij hebben fantastische historische binnenstad en daar wil je ontmoeten als ik de deur uitstap. Ik woon in de binnenstad, dan hoor ik dat gegons weer van mensen die heel blij zijn elkaar weer te ontmoeten. En dat ontmoeten mogelijk maken. Ja, daar heb je al die partners voor nodig, dus ook het cultuur gaat een hele belangrijke factor daarin spelen, maar ook die mix van retail en horeca. En ja, nou.

00:51:21
Ja, jullie, ja, ik mag natuurlijk niet blijven vissen, maar wat heb je dan met Steenwijkerland?

00:51:27
Zou ik eens een suggestie doen? Nee, ja, kijk de, we hebben niet een bepaald voorzieningenniveau wat Zwolle wel heeft, hé, in dat filmpje werd dat complementair genoemd. Valt dat ook heel mooi samen, daar wil je samen kijken naar mooi aanbod maar bijvoorbeeld, wij hebben wel heel veel Aziatische toeristen gehad in Giethoorn die ongetwijfeld ook weer terugkomen. Die willen ook een bepaald aanbod. Nou, vaak gaan ze van Amsterdam naar de Bijenkorf, maar zouden wij dan niet gezamenlijk eens kijken wat we? Hoe kunnen we daarop inspelen als regio? Want als Steenwijkerland dat zegt, is het minder interessant dan dat we daar gezamenlijk in optrekken?

00:51:58
Ja, hoe kijkt u daar tegenaan vanuit de provincie, u bent statenlid zij willen allemaal gaan samenwerken. Wat kunt u dan voor hem betekenen?

00:52:05
Nou ja, samenwerken kunnen we niet op tegen zijn uiteraard, ik denk wel nog even inhaken op dat eerdere onderwerp is dat het veel meer naartoe gaat, dat het een plek is om ergens te zijn en niet alleen om te kopen. Dus we gaan van place to buy naar place to be, en dat betekent dat we met elkaar moeten samenwerken en dat we dus ook die synarchie van die samenwerking daarin moeten bereiken. Dus dat maakt dat je gewoon in de combinatie van misschien inderdaad Steenwijkerland waar je natuurbeleving hebt, meer buiten bent, dat je dat combineert met de stad waar je dichter in, in, nou ja met een leefomgeving te maken hebt, waar het veel stedelijker is. En daar kan je natuurlijk slimme product-marktcombinaties maken, en samenwerking is daarbij cruciaal en dat dat moet de gemeente zijn. Dat moet de regio zijn, maar ik denk dat de provincie daarin ook mee kan denken. En dat moet je samen doen absoluut!

00:52:59
En dan, want de provincie heeft stadsarrangementen. Krijgen we dan ook regionale arrangementen?

00:53:06
Ja, nou ja, dat is wat je met elkaar over moet na gaan denken. Ik denk wel en we hebben er net aan tafel hebben we ook marketing oost gezien. Die zijn natuurlijk heel goed in dat soort dingen. Ik denk dat je als provincie niet goed, niet moet gaan bedenken. Zeg maar wat voor arrangement je gaat doen. Daar zijn genoeg mensen voor, maar je moet het wel er met elkaar over hebben. Hoe kunnen we nou samenwerken? En daar zit de winst en die creativiteit, want die wil ik ook nog wel weer even terughalen dat je gaat experimenteren en proberen, en dat hebben we aan het begin gezegd. Maar ik denk dat dat ook wel iets is wat we nu geleerd hebben dit jaar, maar wat we ook nog wel meer kunnen gaan doen met elkaar, en dat is natuurlijk wel iets waar je als provincie van kan zeggen van laten we gaan experimenteren bij ons in de provincie, met verschillende gemeenten en regio’s dus dat is absoluut.

00:53:57
Dat kan verschillend zijn. Dus als deze regio zegt: we willen heel graag samenwerken, ja, dan is er niks op tegen en dan gaan we aan de slag, denk ik. Ik ben wel benieuwd wat de mensen thuis ervan vinden. Lieke, we hebben natuurlijk een mentimeter, zijn er reacties binnengekomen?

00:54:13
Ja, die zijn er zeker en wat interessant is om te zien is dat eigenlijk iedereen die reageert, positief is, het een goed idee vindt en focust op complementariteit en onderscheidend vermogen van verschillende plaatsen om daarop te focussen. Wendy Weijdema, jij wil volgens mij ook graag reageren en volgens mij sluit het ook heel mooi aan bij je vakgebied dus.

00:54:38
Ja, klopt, ja eigenlijk op wat Renilde daarnet ook zei, he, die stads, platteland samenwerking. Ik denk eerlijk gezegd dat we in deze coronatijd ook echt heel veel meer innovatie hebben gezien, waar het me voorheen weleens opviel dat ik dacht van hé, hè, willen ondernemers wel? Of gaat het eigenlijk makkelijk? Of he, is er urgentie? Om uberhaupt, ja, te veranderen, moet je het wel doen. In die coronatijd was het natuurlijk gewoon zo: ja, je moet iets en dan gebeurde het ook. Dus streek boeren gingen samenwerken met ondernemers in de binnenstad, gingen toeren, ondernemers kwamen ineens aan huis, gingen andere dingen doen. Dus ik denk ook dat dat wel, hé, die verbinding tussen stad en platteland zeg maar die afhankelijkheid ook weer extra heeft laten zien, maar juist ook bij die ondernemers die innovatie heeft naar boven heeft gebracht en ik hoop ook dat we dat als goed iets zeg maar kunnen vasthouden.

00:55:33
Er komt nog een reactie binnen, ook rond compacte centra en hoe regionale samenwerking daar misschien een rol in kan spelen. Rik, misschien is dat nog interessant om aan tafel te bespreken.

00:55:45
Oké, dus compacte centra, Zwolle als voorbeeld, denk ik, dan hé, het moet compacter wellicht. En hoe heeft dat? Wat heeft dat met regionale samenwerking te maken? Ik ben natuurlijk niet de opsteller van het, van het van de zin, maar als je dat hoort, Aukje ik paas hem gewoon even door.

00:56:04
Ja, altijd goed.

00:56:05
Dank je wel. Nou, vul me alsjeblieft aan René als je dat, als je dat goed vind dat ik het woord neem. Zwolle is al een heerlijke compacte stad, het is overzichtelijk. En ik denk dat we het niet voor lief moet nemen, maar wij zijn natuurlijk een, ja, sorry dat ik even trots spreek, maar een hele interessante stad. Dat mag ik wel even zeggen. Wij hebben wel wat, tuurlijk wat zaken op te lossen, maar compacter, nou dat denk ik niet. Er zijn wel een aantal andere zaken. Ik denk dat wij onze programma mix wel wat interessanter kunnen maken. We kunnen de gelaagdheid d’rin brengen. Ik zeg wel eens van als jij jouw appartementje leuk hebt gekocht boven een winkel en je wil een foto van je kinderen ophangen en je moet helemaal naar een industrie terrein om een schroefj te halen, dan is het wel prettig dat er ja eentje om de hoek zit zeg maar om even wel iets te noemen.

00:57:02
Oké.

00:57:03
Mag ik daarop inhaken?

00:57:04
Ja, natuurlijk ja.

00:57:05
Nou ja, wat heel duidelijk aangeeft als je in de binnenstad woont, in die compacte stad, dan is het natuurlijk heel mooi als je inderdaad veel lokale ondernemers hebt, dus dat je dat ook met elkaar voor elkaar krijgt. Maar ik kan me ook voorstellen dat als je een gedeelte van het centrum van de stad geschikt maken, ook voor meer appartementen he, we hebben natuurlijk ook een enorm woningtekort dat je, als je daar woont, dat je om de hoek een ontbijtje kan halen en wij hebben niet een ontbijt, cultuur, hé in Nederland, we hebben wel van de lunch en het diner, maar ontbijten doen we nog niet zo erg met elkaar.Het zou natuurlijk heel mooi zijn als je dat soort combinaties kan ontwikkelen met elkaar. En dan is het niet alleen kopen, maar dan is het ook echt dat beleven, ja en dat zit natuurlijk wel in ook de stad prettig maken om daar te zijn en ook het centrum van de stad, denk ik.

00:57:57
Ja, daar ben ik het helemaal mee eens, want ik denk dat compacte stad, ja, dat zegt iets over een hokje of een ruimte. Als je nou kijkt naar de de stad, moet je eigenlijk beleven in een mix van functies. En als het alleen een koopcentrum is, ja, dan zijn mensen er tussen tien uur s’ ochtends en een uur of zes, zeven s’ avonds. Als je daar horeca aan toevoegt, dan heb je het avond deel daarbij, als je er wonen aan toevoegt dan ben je al 24 uur bezet. Als je d’r onderwijs en cultuur aan toevoegt dan wordt het steeds gezelliger en als je kijkt naar de Zwollse binnenstad, dan heeft dat ertoe geleid dat er eerst geen en nu drie binnenstad supermarkten zijn, een kleine Spar dat is zeg maar mijn extended fridge, een hele leuke, vers winkel de buurman en we hebben ook een wat grotere Coop in de binnenstad zitten.

00:58:43
Dus daar moeten we even dat ontbijtje kopen, maar dan gaan we nog wel even naar Steenwijkerland en dan komen we weer terug en dan de volgende dag weer winkelen. En is dat wat er gaat gebeuren dan?

00:58:55
Ik denk dat regionale samenwerking he, want daar gaat het ja natuurlijk op dit moment over helpt op het moment dat we geen dingen doen voor elkaar. Die dat beeld verstoren, dus ergens iets heel groots in een weiland neerzetten, is misschien niet zo handig met elkaar goed afstemmen, waar misschien zo’n heel groot retail centrum komt voor woonbeleving en ik vind dat ik dat met Bram moet afstemmen. Kan wel gewoon zelf mijn eigen gang gaan, maar heeft die daar last van? Hebben zijn binnenstadondernemers daar last van. En wat kunnen wij doen met bijvoorbeeld hele mooie, fantastische woonzaken in Steenwijk en hoe kun je die eigenlijk hier promoten? En wat kun je met elkaar doen?

00:59:37
Oké, die hou ik even ook als een soort cliffhanger als er dan toch in de cliffhangers zitten. Ik wil graag even naar Monique van Haaf, zij is gedeputeerde van Overijssel, als je dat zo hoort. Regionale samenwerking, kan me dan voorstellen. Gaan we voor regionale stadsarrangementen zodat zij ook echt gestimuleerd worden om samen te gaan werken? Is misschien niet nodig en gaat vanzelf, maar kan helpen.

01:00:00
Ja, weet je wat ik hoor, is de regionale samenwerking is nodig en dan heb, kun je dat invullen op een bepaalde manieren. Je kunt verschillende richtingen kiezen. Doe je dat door het culturele aanbod op elkaar aan te laten sluiten om of door toeristen langer in de regio te houden en eigenlijk naar elkaar, als je niet meer te bieden hebt aan zo’n dag naar een, een naburige gemeente, zeg maar nog weer aanvullend iets te kunnen bieden? Nou, dat zijn hartstikke mooie plannen en je kunt hem ook invullen zoals waarmee René net afsloot van welk aanbod heb je en versterk je elkaar daar mee of zit je in een concurrentiepositie met elkaar en heb je last van elkaar? En dat laatste, dat is een belangrijk overleg en deels ook in de ruimtelijke kant. Hé, om die op te gaan pakken, wat kun je daarin voor elkaar betekenen? Welke afstemming is nodig? En wat betekent dat ook voor je aanbod in je stad? In je dorp, in een middelgrote stad en alles in zo’n regio? Daar bij wat wil je wel in je centrum hebben en wat moet eigenlijk een andere plek krijgen? En dat kun je heel goed afstemmen zodat je het complete plaatje, zeg maar mooier invult en niet afwacht tot een initiatief zich ergens aanbiedt en dan maar een oplossing zoekt. Dus je kunt wat meer gaan sturen, wat meer regie erop voeren en passende bij ook wat de tijdsgeest is en wat er nu gevraagd wordt, want de wereld is voortdurend in beweging en je kunt het nu niet voor over tien jaar al vaststellen. Dus je moet mee blijven praten. Blijf bewegen met elkaar en dat vind ik vanuit de provincie heel belangrijk om die overleggen goed vorm te gaan geven en of daar dan regio arrangementen uitkomen. Nou, wat Renilde al zei, ja, die gaan wij niet bedenken, maar als die daar uitkomen en echt gaan helpen in zo’n regio, zijn ze reuze interessant, ook voor ons.

01:01:48
Ja oké, nou, daar staan we open voor. Ja, volgens mij kunnen jullie de handschoen oppakken. Wellicht. We gaan door naar een volgende stelling. Je kunt thuis stemmen, weer via mentimeter want wie heeft het meeste baat bij regionaal samenwerken? Ja, ik zit te denken hoe het gesprek loopt. We gaan zien of het interessant is. De grote stad, de middel grote steden, steek centra, kleinere steden en dorpen, ja of allemaal. Dat is antwoord D, dus hoe kijken jullie daartegen aan? Wie is? Wie heeft eigenlijk de meeste baat bij? Wie heeft het meest te winnen bij deze regionale samenwerking? Of mag ik zo niet praten?

01:02:30
Ik zou zeggen, geen van de vier, maar de consument, de inwoner heeft het meest te winnen bij regionale samenwerking. Wel, als je verschraald aanbod hebt in Steenerwijkland is dat, is dat niet goed voor de inwoners van Steenwijk, ik ga, die moeten dan misschien wel naar een andere stad, wat weer allerlei reisbewegingen oplevert waardoor een negatieve spiraal komt. Ja, en dat moeten we met elkaar niet willen. Want als je een regio hebt die niet leeft en die niet met veel creativiteit en dingen bezig kan zijn, ja, dan gaat het voor onze regio in z’n totaliteit ook niet de goede kant op. Ook niet voor Zwolle.

01:03:07
En ik denk in zijn algemeenheid hé, zie je de bepaalde maat van urgentie is in plattelandsgebieden echt wel groter, dus niet dat ze d’r meer waarbij hebben. Ik denk dat je dat echt in totaal moet bekijken. Nou, René die hint al even subtiel op, laat maar zeggen de hyper markt affaire. He, dus de bouw van een enorme unit bij ons in een weiland. Daar hebben we ook wel met hulp van de provincie en ook wel in de regio, goed nagekeken om gezamenlijk te kijken. Verder is dit een weg die je inslaat, maar de retail aanpak beperkt zich denk ik niet alleen tot regio samenwerken, maar bijvoorbeeld toerisme werd ook al genoemd. Als wij een meerdaags verblijf willen van mensen die onze regio bezoeken, is het even zo interessant om natuurlijk een uitstapje te maken naar Zwolle voor theater of voor een ander aanbod. Wat wij niet hebben, hé, dus dat is een totaal bekijken lijkt mij heel gezond. Maar ik denk dat nou ja, we allemaal ons verbonden voelen met de regio Zwolle en ook wel naar kijken, naar de stad. Maar de urgentie op het platteland, die is er enorm en daarom denk ik ook deze aanpak, goed dat we hier zitten. Dus ik proef ook wel de juiste energie, maar ook wel even om de pijn te benoemen die zich op dit moment wel afspeelt.

01:04:07
Dus dan hebben toch de kleinere steden, de meeste baat erbij, want Zwolle kan het eigenlijk ook wel alleen.

01:04:12
Nee, ik denk dat je nogmaals echt in het totaal moet bekijken, maar de urgentie in in kleinere steden, op plattelandsgebieden, is echt wel veel hoger dan natuurlijk dan bijvoorbeeld in Zwolle en dat ben ik er mee eens.

01:04:22
Oké, ik ben benieuwd, Lieke. Zijn er al reacties binnen? Heeft iedereen gestemd? Kijk nou, we zien daar een uitslag. Kun je daar iets over zeggen, Lieke?

01:04:32
Ja, nou, volgens mij, volgens mij is het wel vrij duidelijk te zien dat de mensen die kijken, vinden dat uiteindelijk iedereen baat heeft bij regionale samenwerking. Dus nou misschien een iets andere, iets andere invalshoeken dan aan tafel. Ik wil ook nog even het woord geven aan Marijke van Hees. Je wilde net reageren, ik weet niet of we nu nog steeds…

01:04:53
Nou, is ook wel in het dialoog, op het einde ook dat juist die kleinere kernen natuurlijk vaak geen alternatief hebben. En dan is het soms heel pijnlijk om te zien dat er nog een soort van initiatief wordt genomen van nou, doe nog maar iets grootschaligs aan de rand, terwijl je dan soms ook ziet dat dat niet wordt afgestemd. Hé, ik hoor hier aan tafel heel grote bereidheid om dat met elkaar dan af te stemmen en te kijken. Is dat nou goed voor de betreffende kern en ook voor misschien voor de omliggende gemeenten? En je kan eigenlijk vanuit het landelijke ontwikkeling niet genoeg benadrukken omdat dat werkelijk te doen, want er zijn nogal wat situaties waarin dat echt gewoon niet gebeurt en waar gewoon spanning optreedt maar waar ook als dat dan niet gebeurt, als dat niet mag, vervolgens zo’n kleine kern ook voor je het weet aan het lot wordt overgelaten en wat ga je dan doen? Er zijn natuurlijk toch heel veel plekken in Nederland waar het uiteindelijk minder gaat en waar dus ook niet zomaar een oplossing is. Van hoe moet het dan? En ik denk dat dat ook wel heel belangrijk is dat de leefbaarheid en de leefkwaliteit en de aantrekkelijkheid ook van die kleinere kernen natuurlijk toch gebaat is met dat er iets van een voorzieningen structuur blijft. Nou, je ziet wel initiatieven daarin, je ziet ook dat vrijwilligersorganisaties zelfs boekhandels overeind houden. Is dat dan op de lange termijn duurzaam? Nou, ik vind het wel heel mooie experimenten en ik vind het ook super te prijzen, maar het is dus heel belangrijk om daar toch voor die kleine plekken, waar het niet vanzelf gaat, veel oog te hebben in die regionale samenwerking.

01:06:12
Wat is dan eigenlijk je oproep?

01:06:14
Nou om de kansen kant van Zwolle bijvoorbeeld als het om woningbouw gaat? Ja, misschien is d’r iets meer woningbouw mogelijk in een aantal gemeenten daaromheen waarbij de voorzieningen structuur van Zwolle houdt, maar toch in de kracht van de kleine kernen meer nieuwe bewoners krijgt, waardoor daar de vitaliteit toch ook groeit. Ja, d’r is heel veel spanning op die stedelijke centra en ik denk dat het heel belangrijk is om toch te kijken die hangt naar wat kleinschaliger die misschien ook door corona wat gestimuleerd wordt. Is dat de mogelijkheid om toch niet alles in die wat grotere steden te proppen, maar iets meer in de kernen daaromheen toch ook aan woningbouw te doen?

01:06:49
Dank Rik, naar jou.

01:06:52
Ja, wil iemand daarop reageren? Want ik hoorde hier Renilde Huizenga.

01:06:54
Ja, daar wil ik wel even op reageren. Nou ja, ik denk dat het heel belangrijk is om vitale dorpskernen ook te houden en je ziet toch ook wel dat er nou, veel scholen soms verdwijnen uit de dorpen, als je dan niet meer in zo’n dorp echt essentiële dingen aanwezig hebt om daar levendigheid te creëren en dat betekent ook dat je nou, ja, maar dat is een ander thema, maar dat je het ook moet hebben over openbaar vervoer en hoe mensen van van dorp naar stad kunnen. Maar dat maakt wel dat die dorpskern, die, als die vitaal is, dan gaan mensen daar ook graag wonen. Als daar niks in de buurt is, geen school, geen winkels, dan gaan mensen toch naar die stad toe. En die combinatie, ja, die moet je maken met elkaar. Dus ja, absoluut de aandacht voor de vitale dorpskernen en het platteland ook zeker.

01:07:41
En als je dan kijkt, he, want we hebben het over regionale samenwerking, wie moet dan het voortouw nemen. Of hoe gaat dit nou dadelijk gebeuren? Ja, hoe? Hoe komt dit aan het rollen?

01:07:50
Ja, één van de successen van de regio Zwolle is dat we dat juist niet doen. He met een lichte structuur, dat we zeggen waar de energie op zit, daar vinden we elkaar op. Nou bijvoorbeeld, het project woningbouw werd al even aangestipt dan zie je dat we het allemaal heel erg een goed idee vinden om een verstedelijkingsstrategie, waar gaan we woningen toevoegen? En waar niet? Waar kiezen we voor? En dat noemen wij dan nou ja, coalition of the willing om het maar even zo te zeggen: partijen, waar we zeggen, we steken de handen bij elkaar en dat hoeft ook niet iedereen te zijn maar koester die lichte structuur en we zien gelukkig ook wel een provincie die op het juiste moment de lead pakt en ook wel ambitie etaleert als dat gaat om nou ja, die vitale centra en daar ook een goed programma voor heeft, dus volgens mij is die vraag ook deels wel belegd.

01:08:26
Oké, dus jullie hebben al een soort structuur?

01:08:29
Ja, maar dan naar dan wel, kijk ik er ook altijd hé, we beginnen onderop begin daar waar het waar je het dichtstbij doet, we weten elkaar te vinden. Dus geen blauwdrukken geen newton aanpak, zou ik bijna zeggen. Maar laat het wel quantum gebeuren. Zo is onze regio ontstaan en groot geworden en daar mogen we ook vaak en veel over vertellen. Kijk in de provincie, die mag wel, die kunnen we gebruiken op het moment dat er grote dilemma’s zijn en of de zaken zo grensoverschrijdend zijn dat er wel regisseurrol voor een provincie is neergelegd. Maar probeer als provincie ook weer niet te veel gelijk van tevoren te regelen. Misschien hou je dan dingen tegen die iets heel moois kunnen zijn. Maar dilemmas bespreken, dat kan altijd.

01:09:13
Ja, een dilemma overleg.

01:09:14
Een dilemma overleg met de provincie op het moment dat Bram en ik er niet meer uitkomen, dat zie ik wel voor me.

01:09:18
Nou, daar wil ik natuurlijk even op inhaken want het is natuurlijk niet de gedachtegang dat als er dilemma’s zijn dat we bij de provincie moeten zijn. Ik denk dat we ook als we waar we het in het begin over hadden, waar Tom zijnn verhaal over deed is, dat ik denk dat je echt moet experimenteren. Dus als je het hebt over die quantum aanpak, dat betekent dus dat je echt dat je een experiment moet hebben. En misschien heb je bij ieder experiment een andere vorm van samenwerking. Dat moet organisch gaan. En als je daar in elkaar kan vinden, want in het ene experiment is misschien die gemeente wat meer in de lead of de regio en in het andere experiment kan je als provincie gewoon wat faciliterender zijn of daarin iets mee doen, dan denk ik dat je gewoon een stap verder komt met elkaar. Dus dat moet je gewoon ook niet schuwen.

01:10:02
Oké, ja, de vraag is natuurlijk: ik weet niet of meneer de Heer het zo bedoelde of een dilemma overleg is van wij komen er niet uit, beste provincie, vertel het maar. Ja, dat is eigenlijk wel een mooie derde stelling. Dus we gaan ja, het is volgens mij het bruggetje en naar de derde stelling. Want wie beslist dan bij ontwikkelingen met regionale impact, waar het beleid dus niet in voorziet. Dus Steenwijkerland en Zwolle komen er niet helemaal uit. En dan? Dat is de grote vraag: u kunt weer stemmen via de mentimeter en daar hebben we drie mogelijkheden. Ja, of de gemeente, die beslist gewoon waar het gebeurt en die doet het gewoon of de regio in een dilemma overleg, maar hoe dat dan gaat gebeuren, daar moeten we het dan echt wel even over hebben, of toch even van ja, is allemaal leuk en aardig, maar daar hebben we nou toch echt wel een provincie voor. Succes, dus u mag thuis stemmen. Ik ben benieuwd wat jullie thuis vinden en ja, wij gaan hier toch vast een schot voor de boeg geven. Als jullie dit zo horen, wie heeft dan het laatste woord? Ja, ik weet ook niet wie ik het woord mag geven, wie nu durft.

01:11:07
Nou, dat durf ik wel. Ik, kijk, we hebben ook wettelijke kaders en als het gaat over de ruimtelijke ordening, dan is dat redelijk wettelijk geregeld. Maar zit er tegenwoordig ook wel veel ruimte in. Dus als d’r veel ruimte in zit, dan nou, zou ik zeggen: laten we gebruik maken van de ruimte en als we er daar dan niet uitkomen, dan vind ik het ook heel volwassen als de provincie zegt van als jullie er niet uitkomen, moeten jullie eerst nog maar even een stukje verder praten en dat lijkt me nou zo’n dilemma overleg.

01:11:36
Oké, dus die gaan niet zeggen wat het wordt, maar die zeggen: ga nog maar een keer terug aan de tekentafel of?

01:11:41
Ja, ga nog maar eens kijken of je d’r wél samen uitkomt en niet zozeer om ja, het van je af te schuiven, maar om de inspiratie en energie te laten waar die is. En we zijn. We komen natuurlijk uit een tijd met veel vastomlijnde plannen, programmerings afspraken, et cetera die hebben ons best gered, maar de vraag is of je de komende periode een schaalsprong kunt maken die we hier in de regio willen doen. Met vastomlijnde hokjes denken, ik denk het niet.

01:12:06
Bram Harmsma?

01:12:08
Ja, ik zou ook geen bestuurlijk antwoord geven over rol- taakbevoegdheden en bestuurlijk instrumentarium op dat moment. Maar de vraag is natuurlijk wel afhankelijk van welke casus he. Ik heb zelf ervaring met nou de komst van een hyper markt, wat we echt betiteld hebben als ongewenst en ongewild. Dan kijk je op dat moment ook en vraag je misschien meer hulp dan dat je zegt: goh, waar, welk? Bij wie zit het aapje op de schouder? Dus dan kijk je meer, hoe kun je elkaar daarin vinden? Ja, en dat is ook wel de praktijk, dat we dat toch ook doen. Dus afhankelijk van welke casus kijk je ook van joh? Is de gemeente hierbij macht om een knoop door te hakken, of moeten we dit gezamenlijk doen? En in de praktijk vinden we elkaar erin?

01:12:46
Renilde Huizenga, volgens mij hoor ik niet dat jullie nu het antwoord hoeven te geven, maar…

01:12:51
Nee, ik denk ook dat dat een goed antwoord is. Dus nee, zo zou het ook niet zo moeten zijn, want ik denk dat als je als de provincie het antwoord moet geven dat ik denk dat in de regio, dat daar de kennis is. Wat het kenmerken van het gebied is en dus ik sluit heel erg aan bij zoek de ruimte, als er ga experimenteren, zoek de ruimte, maar je kan als provincie daar wel een rol in spelen, want je hebt natuurlijk wel een brede. We hebben ook een omgevingsvisie op de hele provincie. We hebben natuurlijk allerlei opgaven, dus binnen die kaders die je hebt met elkaar, want ja, daar moet je daar wel het gesprek over aangaan.

01:13:26
Ja, dus ondersteunen, helpen?

01:13:28
Ja, een faciliterende rol en niet per definitie een sturende rol. Ja, ik denk dat dat het beste werkt. Ja.

01:13:34
Ik ben benieuwd wat de mensen thuis ervan vinden.

01:13:38
Ja, en dat is een hele interessante uitslag. De regio staat namelijk hartstikke bovenaan als het gaat om wat de kijkers vinden wie er vooraan moet staan in de beslissingen en op de tweede plaats staat de gemeente en onderaan op de derde plaats de provincie. Dat zou volgens mij betekenen dat er een boel werk aan de winkel is. Voor de regio’s, is er misschien nog iemand die hier nog op wil reageer? Ja, Tom Kikkert?

01:14:06
Ja, nou wat ik steeds fascinerender ben, als je besluit om samen te gaan werken, dan leidt dat vaak tot vergaderingen. Maar als je besluit om tot een goed initiatief te komen en vervolgens te gaan samenwerken, dus als je een idee hebt bedacht waar je aan wilt werken en dan besluit om samen te werken, dan leidt dat vaak veel meer tot vooruitgang, omdat je iets hebt om tegenaan te duwen. Dus als het doel op zichzelf wordt samenwerken, wordt het heel lastig, denk ik. Maar als het doel is we hebben een leuk idee, zullen we het samen oppakken. Dan denk ik dat het makkelijker wordt om het op te pakken. Dus misschien lukt het om vanavond tot een goed idee te komen en dan te besluiten dat we gaan samenwerken. Dan besparen we een hele hoop nou denkprocessen en besluitvorming.

01:14:47
Voor je weet beginnen we bijna weer op de newton manier te denken?

01:14:50
Dat moet op gegeven moment ook, want je hebt met grote instanties te maken, en dan sluit ik aan bij wat er eerder werd gezegd: als je een idee hebt waar wind onder komt en wat succesvol wordt, dus drie mensen die een initiatief hebben gestart waar blijkbaar vraag naar is, ja, dan moet je het gaan organiseren, plannen en groter maken, maar die newton structuren die staan in Nederland wel, die quantum structuren, daar is een beetje moeite mee af toe dus.

01:15:11
Dus wat zeg je opzoek naar goede ideeën die de regio, die regio breed zijn?

01:15:15
Nou, ik hoor daarnet aan tafel een verhaal over Giethoorn bijvoorbeeld, hé, dus hoe kunnen we de mensen van Giethoorn nog een ja, een grotere dag aan activiteiten geven? Nou, laat dat dan het doel zijn en ga je kijken of je dat kunt uitvoeren. Dus maak het zo concreet mogelijk. Zo dat nou heb je echt iets ergens tegenaan du wt.

01:15:32
Dank, nou, daar is vast aan tafel ook een reactie op. Rik.

01:15:38
Ja, dank je wel Lieke, ik kijk ook even naar Aukje want volgens mij werd creativiteit gevraagd. Ondernemerschap nou, volgens mij zit je daar middenin.

01:15:48
Ja, dat klopt. Ik denk dat iedereen weet op het moment dat je in een crisis zit en en zaken komen onder druk te staan. Dan vraagt dat creativiteit. Nou, we hebben hier zo’n 600 ondernemers in de binnenstad, ongeveer. Nou, dat barst van die creativiteit. Dat wordt ook gevraagd he, een soort noodzaak zit daarin en ja, ik zie daar wel heel veel experimentele zaken uit ontstaan die net zijn genoemd en dat hebben we ook nodig natuurlijk om verder te komen met elkaar.

01:16:17
Dus is dat dan ook een soort binnenstadsmanager, regiomanager of gaat dat veel te ver?

01:16:24
Nou, ik heb net al een deal met Bram gesloten, dus volgens mij kunnen we daar een regio arrangement voor gaan schrijven.

01:16:31
Mooi, ja hoor.

01:16:31
Nee, maar, weet je, ik denk ook en daar geloof ik ook echt in als je als stad heel erg aan navelstaarderij doet en je gaat je alleen maar richten op jezelf en je gaat niet met de regio in contact komen. En je gaat niet delen en ook heel goed weten wat je eigen kracht is. Dan kan je ook delen. Dan kan je ook uitwisselen met elkaar. En als ik het goed zeg René, volgens mij hebben we in Zwolle ook zo’n traditie, hé, als ik kijk naar de binnenstad en de ontwikkelingen elders, op de Voorsterpoort of in de spoorzone, dan hebben we daar hele goede overleg verbanden over hé, waarin nog steeds heel veel aandacht voor de binnenstad is en op het moment dat je dat al zo’n traditie hebt in de binnenstad, dan zou je dat ook heel logischerwijs met, ja, met met de andere dorpen, steden in de regio kunnen doen en ik denk dat dat heel zinvol is. En waarom niet die consument volgen?

01:17:26
Ja, precies.

01:17:27
Dat is toch ontzettend interessant?

01:17:29
Ja, je ziet, ik hoorde het vanmiddag nog in een gesprek. De mens meandert langs allerlei gebeurtenissen op z’n dag, in z’n leven en wij als overheidspartijen en strategische partners moeten daar mee meanderen en op juist die momenten waar iemand een beslissing neemt, een fantastisch aanbod neerleggen. Nou, kijk maar naar de stad Zwolle. Opzich is het een prachtige stad. Je zou er he, je kunt er twee dagen verblijven is genoeg te doen. Maar wat is er nou toch prachtig als je dat verblijf nog langer maakt in de regio door mensen te wijzen op Giethoorn, door mensen te wijzen op park de Weerribben, door mensen te wijzen op het een keer bekijken van een andere stad, ze bijvoorbeeld naar Kampen te sturen, want daar is het ook ongelooflijk gezellig en daar ben je binnen tien minuten met de trein.

01:18:14
Ja, volgens mij water genoeg om alle kanten uit te meanderen?

01:18:17
We kunnen alle kanten op meanderen, ja.

01:18:19
Nou, volgens mij, ik hoor veel enthousiasme voor regionale samenwerking. Dit gaat vast een vervolg krijgen. Wij komen dan ook aan het einde, alweer bijna van ons retail café. We gaan zo meteen afronden met Monique van Haaf en Hans Bakker, dus in ieder geval bedankt, we gaan even een wissel doen en dan komen Monique en Hans hier nog even aan tafel om het af te sluiten.

01:19:12
Ja, we komen alweer aan het einde van dit Overijsselse retail café in Zwolle, we hebben Maarten Streefland. Die heeft natuurlijk een samenvatting gemaakt van deze avond. We zijn benieuwd wat die ja getekend heeft, Maarten. Hij is nog druk bezig, zie ik. Ik komt te vroeg.

01:19:39
Ik heb heel veel mee geschreven, ik moet nog hoop uitwerken. Ik heb net bij de regionale samenwerkingen wat meegenomen over de kleine kernen, dat we die niet moeten vergeten. De binnenstad is een plek om te zijn, d’r wonen ook nog mensen. De toeristen aan elkaar doorsturen, lekker meanderen. Ja, kleine greep.

01:20:01
Ja, dank je wel en volgens mij heb je nog een paar ballonnen openstaan en nou goed, we hadden ook bedacht van we eindigen in ieder geval met Monique van Haaf en Hans Bakker. Monique, wat moet er nog op die plaat bij, als je de avond samenpakt?

01:20:18
Nou, in ieder geval die regionale samenwerking, dat daar heel veel behoefte aan is en dat we daar ook als provincie een rol in kunnen vervullen, dat is wat anders dan dat wij het bedenken. Maar dat is wel hoe we de samenwerking gaan inrichten en ook naar moeten zoeken. Wat past dan bij nu, bij de regio? Want elke regio is ook nog eens verschillend in Overijssel. En welke partners gaan daarin meedoen? Is dat dan alleen overheid of gaan we daar juist ook de marktpartijen bij betrekken?

01:20:43
Oké, dus dat komt erbij als ja, aanknopingspunt naar de toekomst?

01:20:48
Ja.

01:20:48
Ja, Hans Bakker, als je dit zo hoort vanavond, wat denk je dan?

01:20:55
Nou, wat Tom een beetje op Tom Kikkert op doelde is van ondernemers zijn niet zo van regels, daar houden ze niet zo van. Dus ik zou zeggen van regel nieuwe zones waarbij er meer mogelijkheden zijn om te experimenteren. Ik denk dat dat dan goed instrument is. Om te kijken waar die mogelijkheden dan liggen. En zoek elkaar dan ook vooral op. We horen ook van ondernemers die zeggen, ja. In coronatijd hadden we elkaar nodig en vonden we elkaar en nu gaat het weer naar het oude normaal en dan vinden we elkaar niet meer. Dat is een ontwikkeling die we een beetje tegen moeten houden om te blijven zorgen dat we elkaar wel blijven opzoeken en het samen blijven doen.

01:21:35
Oké, dus dat geldt op alle lagen, zeg maar? Lokaal, regionaal?

01:21:40
Ja, geldt voor alle lagen en leg de regio Zwolle als totaal wordt het natuurlijk meer. Want die toerist, die wil ook naar een kern waar wat nog wat te doen valt. Dus ook die regionale samenwerking is belangrijk en ook de ontwikkeling van die kleine kennen is belangrijk.

01:21:54
Oké, dank je wel, Monique we gaan er volgende week op verder. Heb je nog een laatste woord voor de mensen thuis?

01:22:05
Nou ja, laatste woord is ja, kijk volgende week ook weer, doe weer mee, er komt elke keer een nieuwe informatie. Dit is zo dynamisch dat je wel bij moet blijven om mee te kunnen bewegen en praten en denken en bepalen, want dat is al iets van ons allemaal, die binnensteden die maakt, een gemeente of een provincie niet, die maak je met de ondernemer die er woont of die er werkt, de bewoners daar in de binnenstad en met alle toeristen en recreanten die er komen. Dus als je dit moet je gezamenlijk aanpakken. Dus ik, nou ja, nodig iedereen weer uit voor volgende week.

01:22:39
Ja, nou, volgens mij ligt er genoeg om aan te gaan werken met elkaar en ik proef ook de energie. Hans, je hebt een traditie.

01:22:48
Ja.

01:22:49
Durf je hem aan?

01:22:50
Ja, ik durf wel.

01:22:51
Mensen thuis te kijken, misschien die niet gezien hebben we de vorige keer, wat bedoel je dan? Maar je hebt altijd een…

01:22:56
Ja, ik ben een een fan van omdenken en dit is eigenlijk ook weer omdenken. En de kreet die ik deze week wil hanteren is: wacht niet, het juiste moment bestaat niet. Punt.

01:23:06
Zo. Ja, daar kunnen we mee gaan slapen straks. Nou, ja, goed, jullie hebben al een klein voorproefje gezien van de tekening die als input dient bij het vervolgproces over regionale samenwerking. In ieder geval, ja, bedankt. In ieder geval alle gasten hier in deze ruimte, die in ieder geval vanavond meegewerkt hebben aan dit retail café. Dit was het eerste retail café in een reeks van drie, Lieke. Kun je nog even ons meenemen wanneer de volgende is en waar?

01:23:37
Ja, jullie zeiden het al. Volgende week zien we elkaar weer, 15 juni om acht uur in de Schouwburg in Hengelo. Dan gaan we het hebben over de regio Twente en we leggen ook een verbinding met wonen en er zijn allemaal weer nieuwe gasten. Kun je nou niet wachten? Ga dan vooral vast naar stadsbeweging.nl/retail en laat daar je vragen of opmerkingen achter. Daar, dat krijgen we graag en hopelijk tot volgende week.

01:24:05
Oké, dank je wel. Dank je wel, Lieke. Bedankt allemaal en tot volgende week.